(Baocaotaichinh.vn) Trong quá trình kinh doanh, nhiều doanh nghiệp sẽ gặp phải tình huống cơ quan thuế thông báo có sử dụng hóa đơn của những doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế, vậy trong tình huống như thế, kế toán và doanh nghiệp phải làm gì?

Theo quy định của pháp luật thuế hiện hành, doanh nghiệp tự kê khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm trước pháp luật nên việc giải trình là bắt buộc, không phải cơ quan thuế muốn đẩy trách nhiệm sang cho doanh nghiệp đâu.

Ví dụ thời gian gần đây, khi doanh nghiệp nhận được thông báo của cơ quan thuế có sử dụng hóa đơn của 524 doanh nghiệp rủi ro cao về thuế và hóa đơn, kế toán cần bình tĩnh làm việc kỹ với chủ doanh nghiệp và các nhân sự liên quan để xác định và xử lý cho đúng luật. 

Căn cứ vào pháp luật thuế, hóa đơn hiện hành, căn cứ vào hướng dẫn của Bộ Tài Chính tại các công văn:  Công văn số 11797/BTC-TCT Công văn số 1752/BTC-TCT Công văn số 13706/BTC-TCT kế toán và doanh nghiệp xem xét doanh nghiệp mình vướng vào trường hợp nào sau đây để có hướng xử lý nhé.

A. Trường hợp 1:  Doanh nghiệp mua bán hàng hóa, dịch vụ thật xảy ra, hóa đơn chính chủ, thời điểm mua bán là hóa đơn hợp lệ, hợp pháp.

Khi xác định doanh nghiệp mình nằm ở trường hợp này thì doanh nghiệp phải cung cấp hợp đồng mua bán, hóa đơn, chứng từ thanh toán, các phiếu xuất kho, giao nhận….và các giấy tờ liên quan để chứng minh có mua bán thật hàng hóa, dịch vụ và làm công văn cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật với những gì mình đã làm, không phải khai bổ sung điều chỉnh gì cả.

B. Trường hợp 2: Doanh nghiệp mua bán hàng hóa, dịch vụ thật xảy ra, nhưng hóa đơn không chính chủ, mua khống hóa đơn để hợp thức hóa.

Khi rơi vào trường hợp này thì doanh nghiệp phải cung cấp các hồ sơ như đã nêu ở trường hợp 1, đồng thời khai bổ sung điều chỉnh loại tiền thuế GTGT và xem xét mặt hàng mình mua ở trên có được phép lập Bảng kê 01/TNDN theo quy định ở Thông tư số 78/2014/TT-BTC, Thông tư số 96/2015/TT-BTC hay không?

1. Nếu được phép lập bảng kê 01/TNDN, thì kế toán thực hiện điều chỉnh lại báo cáo tài chính và quyết toán thuế TNDN theo thông tin đúng của doanh nghiệp, làm công văn giải trình gửi cơ quan thuế và chịu phạt về sử dụng hóa đơn bất hợp pháp

2. Nếu không được phép lập bảng kê 01/TNDN, thì kế toán điều chỉnh bổ sung loại luôn quyết toán thuế TNDN, làm công văn giải trình gửi cơ quan thuế và chịu phạt sử dụng hóa đơn bất hợp pháp.

C. Trường hợp 3: Doanh nghiệp không mua bán hàng hóa, dịch vụ gì cả, chỉ mua khống hóa đơn để lấy chi phí

Rơi vào trường hợp này thì doanh nghiệp phải thực hiện điều chỉnh khai bổ sung loại thuế GTGT, thuế TNDN ra và làm công văn giải trình gửi cơ quan thuế, sẽ bị phạt sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, mua bán hóa đơn bất hợp pháp, dễ bị xử lý hình sự.

Lưu ý: Bản chất của vấn đề mới quyết định mình xử lý thế nào, khi không nắm được nguồn gốc của hóa đơn đó từ đâu mà ra, thì tốt nhất là thành thật khai bổ sung điều chỉnh loại thuế GTGT, TNDN ra khắc phục hậu quả, tránh tình trạng cãi chày cãi cối…hậu quả sẽ khôn lường.

Trân trọng!